Gdzie leży Perugia?
Perugia leży w środkowych Włoszech, w regionie Umbria – między Jeziorem Trazymeńskim a rzeką Tyber, otoczona malowniczymi wzgórzami i zielonymi krajobrazami. To miasto z bogatą historią i wyjątkowym klimatem, a także siedziba jednego z najstarszych uniwersytetów we Włoszech – Uniwersytetu w Perugii, założonego w 1308 roku. Miłośnicy historii znajdą tu starożytne mury etruskie, imponujące średniowieczne budowle i galerie sztuki, a smakosze zakochają się w lokalnych przysmakach, takich jak strangozzi z truflami.
Czy wiesz, że…
Perugia była jednym z najważniejszych miast starożytnych Etrusków? Do dziś możesz zobaczyć imponujące Etruskie Łuki, takie jak Arco Etrusco, który liczy sobie ponad dwa tysiące lat i wciąż jest używany jako brama do miasta!
Co warto zobaczyć w Perugii? Najciekawsze atrakcje
Perugia może nie imponuje rozmiarem, ale z pewnością zachwyca bogactwem. To miasto, w którym przeszłość wciąż jest żywa – od etruskich murów po gotyckie arcydzieła. Łatwo tu poczuć wyjątkową atmosferę – trochę surową, trochę romantyczną, zawsze pełną uroku. Architektura przyciąga wzrok na każdym kroku, ale Perugia ma do zaoferowania znacznie więcej. To miasto odkrywa się powoli, kawałek po kawałku. Przekonaj się, co warto zobaczyć w Perugii.
Piazza IV Novembre Perugia
Centralny plac starówki, który dawniej był rzymskim zbiornikiem wodnym. Jest uznawany za jeden z najpiękniejszych placyków we Włoszech. Znajduje się przy nim katedra św. Wawrzyńca, odrestaurowana po trzęsieniu ziemi w 1981 roku, a także Palazzo dei Priori –średniowieczna budowla będąca siedzibą władz miejskich. Wewnątrz można podziwiać efektowne sale spotkań, a także m.in. rzeźbione kapitele, późnogotyckie freski oraz bogato zdobione drzwi. W budynku działa również Galleria Nazionale dell’Umbria, czyli jedno z najważniejszych muzeów sztuki w regionie.
W samym centrum placu mieści się Fontana Maggiore, wykonana przez sławnych rzeźbiarzy z Pizy. Jest bogato zdobiona rzeźbami i płaskorzeźbami, które przedstawiają sceny ze Starego Testamentu, mitologii, bajek Ezopa, a także alegorie dwunastu miesięcy roku.
Katedra św. Wawrzyńca Perugia
Świątynia będąca jednym z symboli miasta. Znajduje się na Piazza IV Novembre, blisko fontanny Magiorre. Chociaż na pierwszy rzut oka obiekt nie robi niesamowitego wrażenia, warto dać mu szansę. Najcenniejsze artefakty kryją się pod posadzką kościoła, m.in. pozostałości etruskiej świątyni i fragmenty rzymskiej drogi. W samej katedrze znajduje się też wyjątkowy eksponat – tak zwany ślubny pierścień Maryi. Na co dzień wystawiana jest kopia, ale 30 lipca można zobaczyć oryginał.
Dobrze wiedzieć: Katedra św. Wawrzyńca jest zwykle otwarta od wczesnych godzin porannych do wieczora, ale warto sprawdzić lokalne informacje, szczególnie w dni świąteczne. Wstęp do katedry jest zazwyczaj bezpłatny, ale za możliwość zwiedzenia podziemi (pozostałości etruskie i rzymskie) może być wymagana niewielka opłata.
Galeria Narodowa Umbrii (Galleria Nazionale dell’Umbria)
Wspaniały zbiór dzieł sztuki Umbrii, datowanych na XIII-XIX w. Prezentowane są na nim obrazy i rzeźby w czterdziestu salach, na dwóch piętrach. Kolekcja obejmuje ok. 3 tys. dzieł sztuki szkoły umbryjskiej, w tym prace Perugino, Pintoricchio i Piero della Francesca. Większość eksponatów pochodzi z kościelnych zbiorów. Muzeum jest jednym z najlepszych repozytoriów dziedzictwa artystycznego nie tylko samego regionu Umbrii, ale całego kraju.
Warto szczególnie zwrócić uwagę na dzieła takich mistrzów jak Perugino, którego prace stanowią kwintesencję renesansowego stylu Umbrii, oraz Pintoricchio, znanego z bogato zdobionych obrazów i fresków. Niezwykłym punktem kolekcji jest także „Poliptyk św. Augustyna” autorstwa Piero della Francesca, zachwycający harmonią i detalem. Podczas zwiedzania warto skupić się na salach poświęconych sztuce gotyckiej, gdzie zobaczysz pięknie iluminowane tablice ołtarzowe, oraz na kolekcji wyrobów złotniczych, które ukazują precyzję rzemieślników tego regionu.
Na dokładne obejrzenie galerii najlepiej zarezerwować 2–3 godziny, szczególnie jeśli chcesz w pełni docenić bogactwo ekspozycji. Cena biletu wstępu wynosi około 8–10 euro, z dostępnymi zniżkami dla studentów, seniorów i dzieci.
Okiem podróżnika
Najlepiej zaplanować wizytę w godzinach porannych, gdy galeria jest mniej zatłoczona, co pozwala spokojnie podziwiać eksponaty. Na końcu zwiedzania odwiedź taras Palazzo dei Priori – roztacza się stamtąd piękny widok na miasto, który doskonale dopełni doświadczenie obcowania ze sztuką.
Karolina Cesarz
Podziemna Perugia
Czas zajrzeć do podziemi, kryjących niezwykłe pamiątki przeszłości! W wielu miejscach można zobaczyć np. etruskie cysterny i kanały, które świadczą o zaawansowanych technikach inżynieryjnych stosowanych w przeszłości. Najpopularniejszą atrakcja jest Rocca Paolina, która była wzniesioną w latach 40. XV w. fortecą, wybudowaną na zlecenie papieża Pawła III. Dziś pozostały po niej sklepienia, kręte ulice oraz galerie. W podziemiach można podziwiać nowoczesne ekspozycje prezentujące historię miasta.
Zwiedzając Rocca Paolina, zwróć uwagę na pozostałości dawnych domów i ulic, które zostały zniszczone podczas budowy fortecy – spacer po tym labiryncie jest jak podróż w czasie. Na miejscu znajdziesz także modele przedstawiające, jak wyglądała forteca w swoich latach świetności, oraz multimedialne prezentacje, które wyjaśniają, dlaczego jej budowa była kluczowym momentem w historii miasta.
Warto wiedzieć, że podziemia są także miejscem, gdzie tętni życie kulturalne miasta – często odbywają się tu czasowe wystawy, wydarzenia artystyczne i nawet targi lokalnych produktów.
Praktyczna wskazówka: podziemia Rocca Paolina są łatwo dostępne – można do nich wejść schodami ruchomymi z Piazza Partigiani, co czyni to miejsce idealnym początkiem zwiedzania Perugii. Na zwiedzanie warto przeznaczyć co najmniej godzinę, by w pełni docenić bogactwo i atmosferę tego miejsca.
Perugina House of Chocolate
Obowiązkowe miejsce dla miłośników słodyczy. Słynna fabryka czekolady, której wyroby sprawiły, że miasto jest kojarzone właśnie przede wszystkim z takimi przysmakami. W obiekcie znajduje się Muzeum Perugina, w którym podczas prelekcji odwiedzający poznają historię tego miejsca – przewodnik opowiada, jak zakład produkujący słodkie migdały z czasem stał się fabryką najpopularniejszych we Włoszech czekolady i pralin Baci Perugina. Oczywiście zwiedzanie jest połączone z degustacją wytwarzanych w tym miejscu produktów.
Najstarszy festiwal jazzowy we Włoszech
Perugia jest gospodarzem Umbria Jazz, jednego z najważniejszych festiwali jazzowych w Europie, który odbywa się co roku w lipcu i przyciąga gwiazdy światowej muzyki.
Pogoda w Perugii – kiedy najlepiej jechać?
Klimat w Perugii jest śródziemnomorski z wpływami kontynentalnymi. Lata są suche i gorące, natomiast zimy chłodne i wilgotne. W jakim czasie najlepiej zaplanować wyjazd, by w pełni skorzystać z uroków miasta?
Perugia pogoda
Styczeń – marzec: zima jest chłodna, ale nie mroźna (ok. 2-12°C). Początek roku to idealny moment na spokojniejsze zwiedzanie zabytków. Dodatkową zaletą są widoki na ośnieżone Apeniny.
Kwiecień – czerwiec: wiosna jest przyjemnie cieplejsza (ok. 10-25°C), co zachęca do spacerów w otoczeniu rozkwitającej przyrody. Idealny moment na wcześniejsze wakacje.
Lipiec – sierpień: latem w mieście jest dość gorąco (ok. 20-35°C), ale w upalne dni można znaleźć wytchnienie w klimatyzowanych muzeach i restauracjach. Wieczorami Perugia ożywa przez letnie festiwale, takie jak np. Umbria Jazz.
Wrzesień – październik: jesień przynosi ochłodzenie (ok. 15-25°C), a także pięknie zmienia krajobrazy. W tym czasie można z powodzeniem zwiedzać okoliczne wioski oraz spędzać czas na degustacji lokalnych przysmaków, w szczególności z truflami i kasztanami.
Listopad – grudzień: końcówka roku jest zimniejsza (ok. 5-12°C), ale nadal dość łagodna. W mieście organizowany jest jarmark bożonarodzeniowy, dlatego warto wybrać się na wycieczkę w tym okresie.
Co i gdzie zjeść w Perugii?
Kuchnia Umbrii w dużej mierze bazuje na mięsie, ale też wspaniałych makaronach i oczywiście winie. Jest prosta i pyszna – wiele typowych dań pochodzi z tradycji ludzi biednych. Dla Perugii charakterystycznymi składnikami są również trufle oraz wyroby czekoladowe. Jakim przysmakom dać szansę podczas pobytu, by poznać lokalne smaki?
- Trufle: przysmak ceniony już od czasów starożytnych, ze względu na pyszny smak oraz wyjątkowe właściwości (grzyby są podobno silnym afrodyzjakiem); Perugia słynie z okazałych zbiorów, a grzyby są dodatkiem do m.in. mięs, serów, past i sosów.
- Porchetta: pieczeń wieprzowa bez kości, przyrządzana zgodnie z przepisem praktykowanym od czasów starożytnego Rzymu; mięso doprawiane jest bogatą mieszanką ziół i przypraw, takich jak m.in. specjalna odmiana kopru włoskiego rosnącego tylko w Umbrii; kanapki z porchettą są popularną przekąską, która daje sporo energii na dalsze zwiedzanie.
- Torta al Testo: tradycyjny umbryjski płaski chleb, podawany jako dodatek do zupy lub gulaszu albo samodzielnie, jako kanapka farcita z mięsem i serem.
- Gnocchi al Sugoi di Oca: gnocchi (kluseczki) robione z ziemniaków, podawane z młodą koźliną i serem pecorino, w sosie z pomidorów, czosnku i przypraw.
- Ciaramicola: tradycyjne ciasto w kształcie pierścienia, charakterystyczne dla Perugii, z różowym wnętrzem (przez dodatek likieru Alchermes) oraz bezową polewą.
W mieście działa wiele świetnych lokali serwujących tradycyjne przysmaki. Znanym miejscem jest np. Ristorante Il Giurista, czyli restauracja polecana przez Michelin. W salach z klimatycznymi, ceglastymi sufitami podawane są tradycyjne, mocno mięsne dania. Szczególnie warto sprawdzić potrawy z czarnych trufli. Ciekawostką jest też Caffè Dal Perugino – bardzo popularny, klimatyczny lokal z kawą, ciastem, przekąskami i winem. Słynie z wybornego jedzenia oraz niezwykle przyjaznej obsługi.
Gdzie się zatrzymać w Perugii?
W Perugii turyści mogą wybierać spośród rozmaitych opcji noclegowych. W mieście działają hotele i pensjonaty dostosowane do zróżnicowanych oczekiwań i możliwości finansowych. W centrum znajdują się hotele w stylu boutique, idealne dla osób ceniących sobie wysoki standard i dobrą lokalizację, ale w mniejszych dzielnicach znajdują się też ośrodki w spokojniejszym otoczeniu.
